فراخوان مقاله برای شماره هفدهم ژورنال آزادی اندیشه
«بحران حافظه جمعی و پژوهش‌های دانشگاهی»
حافظه جمعی، چیستی، معنا و چند و چون ساخت و پرداخت و یا نقش آن در جامعه موضوع بحث‌های فراوانی در جامعه شناسی، فلسفه، تاریخ و دیگر شاخه‌های علوم انسانی و اجتماعی (برگسون، دولوز، هالبواکس، ریکور، یونگ، بینر…) است. اهمیت طرح این موضوع از جمله نقشی است که حافظه‌ی جمعی در رابطه زمان حال و آینده و روندهای ساخت و پرداخت هویتی و انسجام گروه‌های اجتماعی و یا در کنش‌های اجتماعی ایفا می‌کند.
دلیل پرداختن به این موضوع در آزادی اندیشه وجود بحث‌ها و تفسیرهای پر تنش بر سر تاریخ قرن چهاردهم خورشیدی ایران و تفسیرهای گاه بسیار متفاوت از رخدادها (۲۸ مرداد، انقلاب ۱۳۵۷…)، مکان‌ها (میدان آزادی، مقبره کورش …) و شخصیت‌های تاریخی (رضا شاه، محمد رضا شاه، محمد مصدق، روح الله خمینی …) در جامعه امروز ایران است که شاید بتوان از آن به عنوان بحران حافظه جمعی یاد کرد. در اینجا بحث نه بر سر خود واقعیت‌های تاریخی و یا پژوهش‌های دانشگاهی درباره تاریخ معاصر که درباره نوع ادارک و دریافت جامعه از این گذشته و معنای نمادین آن است.
این واگرایی و پراکندگی چشمگیر در نگاه به گذشته مشترک در حالی بر وجدان جامعه امروز ایران سنگینی می‌کند که در دهه‌های گذشته ما شاهد گسترش چشمگیر پژوهش‌های تاریخی درباره ایران قرن چهاردهم خورشیدی بوده ایم . هم‌زمان، با وجود این انباشت بی سابقه ادبیات پژوهشی درباره تاریخ معاصر ایران، خوانش‌های گوناگون از این گذشته در میان گروه‌های اجتماعی هم تا این اندازه واگرایانه و متضاد نبوده است.
تم اصلی شماره ۱۷ ژورنال آزادی اندیشه را به این موضوع اختصاص داده ایم. هدف پرداختن به پدیده حافظه جمعی، وضعیت، کارکرد و نقش آن در جامعه امروز ایران است. مقالات پیشنهادی می‌توانند از ورودی‌های گوناگون به موضوع حافظه جمعی در جامعه ایران بپردازند :
- تحولات جامعه و سیالیت حافظه جمعی در زمان
- معنا و گستره تکثر حافظه جمعی
- حافظه جمعی گروه‌های اجتماعی و دیالکتیک گذشته، حال و آینده
- سرعت، فراز و فرود تحول‌ها و تأثیر آن بر حافظه جمعی
- تأثیر رسانه ها بر ادراک و دریافت گذشته
- منابع شکل‌گیری (مکان‌ها، آموزش، کنشگران و روشنفکران، رسانه‌ها، پژوهش‌های تاریخی…) و تحول حافظه جمعی
- سویه گزینشی حافظه جمعی و فراموشی جمعی
- حافظه جمعی و ساحت سیاسی (دولت، سازمان های مدنی، جنبش های اجتماعی…)
ملاحظه: مقالات با موضوعات دیگر نیز برای بخش باز ژورنال پذیرفته‌اند.
مهلت ثبت مقاله فارسی یا انگلیسی: ۳۱ جولای ۲۰۲۵ / ۹ مرداد ۱۴۰۴
لطفا در ارجاع دهی از سیستم شیکاگو، یادداشت-کتابشناسی استفاده کنید: راهنمای انگلیسی، راهنمای فارسی.
لطفا مقاله خود را در این فرم ثبت کنید: لینک ثبت مقاله فارسی / لینک ثبت مقاله انگلیسی
شورای دبیران ژورنال آزادی اندیشه
اسفند ۱۴۰۳ / فوریه ۲۰۲۵